La utilización de rúbricas en los estudios universitarios de las artes: un análisis cualitativo de los procesos de diseño y aplicación

Author

Alcón Latorre, Mireia

Director

Menéndez Varela, José Luis

Gregori Giralt, Eva

Tutor

Menéndez Varela, José Luis

Date of defense

2020-01-31

Pages

511 p.



Department/Institute

Universitat de Barcelona. Facultat de Geografia i Història

Abstract

La presente tesis doctoral está adscrita a las líneas de trabajo del Observatorio sobre la Didáctica de las Artes (ODAS) del Departamento de Historia del Arte de la Universidad de Barcelona. ODAS es un grupo de investigación consolidado reconocido por la Generalitat de Catalunya (2017SGR342) y grupo de innovación docente consolidado por la Universidad de Barcelona (GIDCUB-13/103). La tesis ha sido financiada por el programa de ayudas para la formación de doctores correspondiente al año 2014 del Ministerio de Economía y Competitividad. La investigación consiste en el análisis de las representaciones sociales acaecidas durante el proceso de aplicación de una rúbrica por parte de un grupo evaluador de un mismo ámbito académico. Dicha rúbrica ha sido diseñada por ODAS para valorar la calidad de las guías docentes y sirve como eje vertebrador de la investigación. Las guías sobre las que se aplica el recurso corresponden a diversas asignaturas de másteres oficiales de arte impartidos en la Universidad de Barcelona. El estudio utiliza un enfoque cualitativo que emplea el método de la fenomenografía sobre un estudio de casos múltiples. Los resultados se fundamentan en el discurso del equipo evaluador participante –miembros expertos y no expertos en rúbricas–, que surgió de la verbalización concurrente al proceso de aplicación de la rúbrica, esto es, de la utilización de la técnica del pensamiento en voz alta. La propuesta ha permitido explorar las posibilidades del recurso y analizar las ideas educativas del grupo participante. Entre las conclusiones del estudio destacan, por un lado, las oportunidades que ofrece la rúbrica para guiar el proceso de evaluación y favorecer la reflexión profunda sobre el objeto evaluado, y por otro, la relevancia que adquiere la formación previa en el recurso para su plena utilización y aprovechamiento.


This doctoral thesis is part of a research carried out by the Observatorio sobre la Didáctica de las Artes (ODAS) of the Department of Art History of the University of Barcelona. ODAS is a consolidated research group recognized by the Catalonia Government (Generalitat de Catalunya. 2017SGR342) and a teaching innovation group consolidated by the University of Barcelona (GIDCUB-13/103). The thesis has been funded by the Spanish Ministry of Economy and Competitiveness as part as its grants programme. The research is an analysis of the social representations occurred during the application of a rubric by a rater group belonging to a same academic field. This rubric has been designed by ODAS to assess the quality of teaching guides and serves as the linchpin of the research. The guides on which this resource is applied are from official master's degrees taught at the University of Barcelona. The research adopts a qualitative approach that uses the phenomenology method in a multiple case study. The results are based on the discourse of the participating rater team - expert and non-expert members -, which emerged from the concurrent verbalization to the rubric application, that is, from the use of the thinking aloud technique. The research has allowed exploring the possibilities of the resource and analyzing the educational ideas of the participating group. Among the conclusions of the study are, on the one hand, the opportunities offered by the rubric to guide the evaluation process and to foster a deep reflection on the teaching guides, and on the other, the relevance of previous training on rubric use for a complete utilization of the resource.

Keywords

Educació superior; Enseñanza superior; Higher education; Didàctica de l'art; Didáctica del arte; Art teaching methods; Avaluació de sistemes educatius; Evaluación de sistemas educativos; Educational systems evaluation; Rúbriques d'avaluació; Rúbricas (docencia); Scoring rubrics; Investigació qualitativa; Investigación cualitativa; Qualitative research

Subjects

378 - Higher education. Universities. Academic study

Knowledge Area

Ciències Humanes i Socials

Note

Programa de Doctorat en Societat i Cultura: Història, Antropologia, Art i Patrimoni.

Documents

ALCÓN_TESI.pdf

15.58Mb

 

Rights

L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/

This item appears in the following Collection(s)