El vínculo entre el ser humano y los animales: aspectos psicológicos y psicopatológicos

dc.contributor
Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Psiquiatria i de Medicina Legal
dc.contributor.author
Calvo Soler, Paula
dc.date.accessioned
2017-11-01T20:46:53Z
dc.date.available
2017-11-01T20:46:53Z
dc.date.issued
2017-07-14
dc.identifier.isbn
9788449072734
en_US
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/10803/454806
dc.description.abstract
Los animales de compañía ocupan un importante lugar en las sociedades occidentales. Así pues, tiene sentido que se preste atención a la influencia que estos animales ejercen en la sociedad, desde los problemas generados por la convivencia con animales de compañía, hasta los beneficios que aportan a nivel individual y social. Y es la antrozoología la ciencia que esta relación entre humanos y el resto de animales. Mediante esta tesis se pretende, en primer lugar, a partir de muestras de población española, añadir investigación en el ámbito de la antrozoología internacional, ampliando el conocimiento de cómo es a nivel psicosocial la relación o vínculo con los animales de compañía, mediante el estudio de estas relaciones desde tres ángulos diferentes y complementarios: - La existencia de un vínculo humano-animal en la convivencia rutinaria entre un animal de compañía y el ser humano adulto que es su propietario. - El aprovechamiento consciente de este vínculo humano-animal, mediante la aplicación terapéutica del mismo. - La existencia de un vínculo humano-animal disfuncional en determinados individuos humanos. El objetivo general de esta tesis doctoral es profundizar en la relación que se establece entre el ser humano y los animales de compañía, tanto en su vertiente positiva como negativa. Para estudiar el vínculo humano-animal en la convivencia con los animales de compañía, se llevó a cabo un estudio con una muestra de conveniencia de participantes voluntarios propietarios de perros en España. El objetivo era explorar la existencia de diferentes patrones de relación de las personas con sus perros y los factores y/o variables que pudieran contribuir en los diferentes patrones de relación propietario-perro, desde el punto de vista de la percepción del propietario. Tras recopilar 1140 respuestas y analizar los resultados, encontramos dos patrones diferenciados de propietarios de perro (según su relación propietario-perro), un tipo emocional y otro pragmático. Para estudiar la aplicación terapéutica de la relación humano-animal se llevó a cabo un ensayo clínico controlado a pequeña escala de un programa de terapia asistida con animales (TAA) para pacientes con esquizofrenia incluidos en un proceso de rehabilitación psicosocial. El objetivo era conocer los efectos del programa de TAA en un grupo de pacientes (grupo tratamiento) en comparación con un grupo control, que realizaba otro tipo de programas del proceso de rehabilitación psicosocial. Los resultados encontrados evidenciaron que los pacientes del grupo tratamiento mostraban, significativamente, una mayor adherencia al programa y una mayor mejoría en la sintomatología negativa en comparación con el grupo control. Como aspecto psicopatológico relacionado con los animales de compañía decidimos estudiar el trastorno de acumulación de animales, puesto que no existían datos previos ni en España ni en Europa. Así, realizamos un estudio retrospectivo de recopilación de 24 casos en España con el objetivo de caracterizar este tipo de trastorno y poder comparar con datos previos. Encontramos que el perfil más habitual de acumulador corresponde a una persona (hombre o mujer) mayor de 65 años que vive sola, que acumula un promedio de 50 animales, la mayoría comprometidos en su bienestar, pertenecientes a una sola especie (perros principalmente y gatos en menor medida), que presenta una gran comorbilidad con el trastorno de acumulación de objetos (44% de los casos) y con un curso crónico de más de 5 años de acumulación. Estos datos exponían una gran similitud con los estudios previos en países anglosajones, apoyando la idea de que este trastorno de acumulación de animales es transversal en cualquier sociedad humana.
en_US
dc.description.abstract
Companion animals hold an important position in western societies. Hence, it is sensible to pay attention to the way companion animals influence the society. The consequences of the companion animals presence in our society include problems and benefits, individual or social, of living with them. Through this thesis we intended, first of all, add scientific evidence to international anthrozoology research from Spanish population samples. We tried to extend knowledge of the psychosocial aspects of the relationship or bond between human and companion animals, through studying these relationships from three different but complementary aspects: - The existence of a human-animal bond in the routine cohabitation between companion animals and adult human beings. - The conscious utilization of the human-animal bond for therapeutic purposes. - The existence of some human individuals presenting dysfunctional human-animal bond. The global objective of this thesis consists of going further into the issue of the relationships between human beings and companion animals, thouching negative and positive aspects. With the aim of studying human-animal bond in the area of cohabitation between companion animals and their adult human owners, we conducted a study with a convenience sample of volunteer Spanish dog owners. Our objective consisted of, first, exploring the existence of different patterns of owner-dog relationship, and, second, trying to find out the factors and/or variables that could contribute to different patters of owner-dog relationship. We could compile 1140 complete questionnaires. After analysing all data, we found two different patterns of dog owners (from the owner’s perspective): a more emotional dog owner profile and a more pragmatic dog owner pattern. To study the therapeutic approach of the human-animal bond we conducted a small-scale randomized controlled trial of an animal assisted therapy program (AAT) for patients with schizophrenia who were enrolled in a conventional psychosocial rehabilitation process. The aim of this study was to figure out the effects of the AAT program for a treatment group of patients participating in AAT sessions, in comparison with the effects of other rehabilitation activities for a control group. The results showed that AAT treatment group showed statistically significant better results of adherence to treatment and of improvement of schizophrenia negative symptoms. We also wanted to study a psychopathological aspect of human relationships with companion animals. We decided to focus our attention on an understudied disorder called animal hoarding, since there were no recorded data from Spain or other European countries. So, we conducted a retrospective study of animal hoarding cases compilation. We recorded 24 cases of animal hoarding in Spain with the aim of characterization of the animal hoarding disorder to be able to compare those characteristics with previous research.. We found that the most frequent profile of animal hoarder was a old (older than 65 years of age) person (man or woman) who lives alone and hoards a mean of 50 animals per case. Most cases showed animal welfare impairment. Usually the animal hoarder only had one species (mainly dogs and secondarily cats). There was an important comorbidity of animal and object hoarding (44% of cases). And most cases had a long course of hoarding (longer than 5 years). This characteristics exhibit many similarities with previous research in anglosaxon countries. These results support the idea that animal hoarding may be a ubiquous disorder in any human environment.
en_US
dc.format.extent
163 p.
en_US
dc.format.mimetype
application/pdf
dc.language.iso
spa
en_US
dc.publisher
Universitat Autònoma de Barcelona
dc.rights.license
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.rights.uri
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
*
dc.source
TDX (Tesis Doctorals en Xarxa)
dc.subject
Vincle humano-animal
en_US
dc.subject
Vinculo humano-animal
en_US
dc.subject
Human-animal bond
en_US
dc.subject
Intervencions assistides amb animals
en_US
dc.subject
Intervenciones asistidas con animales
en_US
dc.subject
Animal-assisted interventions
en_US
dc.subject
Trastorn d'acumulació d'animals
en_US
dc.subject
Trastorno de acumulación de animales
en_US
dc.subject
Animal hoarding disorder
en_US
dc.subject.other
Ciències de la Salut
en_US
dc.title
El vínculo entre el ser humano y los animales: aspectos psicológicos y psicopatológicos
en_US
dc.type
info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.subject.udc
616.89
en_US
dc.contributor.authoremail
paula.calvo@uab.cat
en_US
dc.contributor.director
Fatjó i Ríos, Jaume
dc.contributor.director
Balbuena Vilarrassa, Antoni
dc.embargo.terms
cap
en_US
dc.rights.accessLevel
info:eu-repo/semantics/openAccess


Documents

pcs1de1.pdf

2.349Mb PDF

This item appears in the following Collection(s)