dc.contributor
Universitat Autònoma de Barcelona. Institut de Govern i Política Pública
dc.contributor.author
Menor Ruiz, Luis
dc.date.accessioned
2017-11-29T11:00:12Z
dc.date.available
2017-11-29T11:00:12Z
dc.date.issued
2017-09-20
dc.identifier.isbn
9788449075254
en_US
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/10803/457524
dc.description.abstract
La dimensión ambigua y contradictoria de cualquier política pública es algo
inherente a su propia existencia puesto que la acción pública ha de atender a diversos
intereses que en la gran mayoría de los casos no son nada fáciles de conjugar. En el caso de
las políticas públicas aquí abordadas hemos observado una particularidad que es común
en muchas ciudades contemporáneas: las contradicciones no se darían tanto por
pretender conjugar los intereses de distintos actores sociales como su sometimiento a un
modelo urbano que es el del empresarialismo urbano, la competencia internacional y el
posicionamiento en el mercado global. Dicho modelo obligaría a reconfigurar los espacios
públicos en aras de la dinamización económica y la producción de valor, dejando de lado
su función como espacios de reproducción social. La cultura en ese contexto cumpliría una
función clave como catalizadora de atracción de flujos de capital y configuradora de un
nuevo orden social. En relación al arte urbano se ha venido dando una doble tendencia
que en este trabajo hemos llamado “esquizoide”, aquella que se ha basado en la coerción,
es decir, en la prohibición, persecución y castigo, al tiempo que también se basaba en la
canalización y promoción de estas prácticas a través de procesos de implementación
desde arriba. La dinámica contradictoria de gestión pública ha contado de forma especular
con su réplica en los artistas, ya que su actividad se ha movido en un rango de acción que
va desde la resistencia y la confrontación a la colaboración con las instituciones. De otro
lado, y desafiando dicha dinámica, han surgido en los últimos años proyectos de
innovación democrática gestionados desde abajo que han supuesto una alternativa basada
en la colaboración entre colectivos de artistas urbanos y las instituciones públicas.
La presente tesis doctoral aborda el caso de Madrid. Éste a su vez se compone de
tres casos de estudio que ilustran los distintos modelos de gestión con respecto al arte
urbano. El caso que se ocupa del modelo de gestión coercitivo es el del artículo Graffiti,
Street Art and Culture in the Era of Global City. The Ana Botella Crew Case. El que se ocupa
del modelo de gestión desde arriba es el artículo ¿Ciudades creativas? Murales y
regeneración en Paisaje Tetuán. Por último, el modelo de gestión desde abajo es abordado
por el artículo Arte urbano y modelos alternativos de gobernanza en la ciudad neoliberal. El
caso Tabacalera. Con el estudio de estos tres casos vemos cómo ese modelo contradictorio,
tanto en la gestión pública como en la actividad de los artistas, aún siendo coherente con
los principios de la dinamización económica en el espacio público, es más complejo de lo
que pudiera parecer. Ello es debido a que proyectos de implementación desde arriba, han
acabado detonando procesos de gestión desde abajo que pueden suponer una alternativa
de futuro en la gestión mural de la ciudad y, en consecuencia, a dicho modelo de gestión
neoliberal. Por otra parte, esa misma complejidad también se manifiesta en la actividad de
los artistas, ya que se puede establecer un continuum en la aparente contradicción que se
establece entre su actividad autónoma e ilegal y la de su acción comisariada y oficial. Lo
cual evidencia hasta qué punto la acción que se desarrolla en los márgenes del sistema del
arte guarda relación con las fuerzas que operan en su núcleo, estableciéndose entre ambas
una conexión más fluida y dinámica de lo que pudiera parecer a simple vista.
en_US
dc.description.abstract
The ambiguous and contradictory dimension is consubstantial to any public
policy since public action must attend diverse interests that are not easy to
conjugate. The public policies we will discuss in this paper have a common feature
in many contemporary cities: contradictions do not arise by trying to combine the
interests of different social actors, but by subjecting the urban model to urban
entrepreneurialism, international competition and gaining a position in the global
market. This model necessarily means that public spaces are shaped to favour
economic growth and the production of value, leaving aside their role as spaces for
social reproduction. Culture, in this context, would play a key role as a catalyser for
attracting capital flows and shaping a new social order. Regarding street art there
is a double dynamic we have called "schizoid": on the one hand, it’s based on
coercion, that is, on prohibition, persecution and punishment, but on the other
hand, it’s also channelled and promoted through the implementation of top-down
processes. This way, artists have replicated the contradictory dynamics of public
management as their activity has moved from resistance and confrontation to
collaboration with the institutions. Furthermore, in recent years we have seen
projects of democratic innovation which have challenged this dynamic, leading to
alternatives based on collaboration between groups of street artists and public
institutions.
This thesis addresses the case of Madrid, and it is composed by three case
studies that illustrate the different models of street art management. Firstly, we
address the coercive model in Graffiti, Street Art and Culture in the Era of Global
City. The Ana Botella Crew Case. Secondly, the top-down management model will be
explained in ¿Ciudades creativas? Murales y regeneración en Paisaje Tetuán. Finally,
the bottom-up management model is addressed in Arte urbano y modelos
alternativos de gobernanza en la ciudad neoliberal. El caso Tabacalera. By studying
these three cases we will see how this contradictory model, both in public
management and in artists activities, is more complex than it may seem, even if it
is consistent with the principle of economic growth in the public space. This is
because top-down projects have created an impulse for new bottom-up processes
that can result in future alternatives of mural management in our cities and, by
extension, an alternative to the neoliberal model. On the other hand, we also see
this complexity in the artist’s activity, by establishing a continuum between the
apparent contradiction of their autonomous and illegal activity and their curated
and official action. This demonstrates that the action taking place in the margins of
the art system can reveal the forces that operate at its core, and that the
relationship between them is more fluid and dynamic than it might seem.
en_US
dc.format.extent
192 p.
en_US
dc.format.mimetype
application/pdf
dc.language.iso
spa
en_US
dc.publisher
Universitat Autònoma de Barcelona
dc.rights.license
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.rights.uri
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
*
dc.source
TDX (Tesis Doctorals en Xarxa)
dc.subject
Art urbà
en_US
dc.subject
Arte urbano
en_US
dc.subject
Srte urbano
en_US
dc.subject
Polítiques públiques
en_US
dc.subject
Políticas públicas
en_US
dc.subject
Public policies
en_US
dc.subject
Ciutat contemporánea
en_US
dc.subject
Ciudad contemporánea
en_US
dc.subject
Contemporary city
en_US
dc.subject.other
Ciències Socials
en_US
dc.title
Arte urbano y políticas públicas en la ciudad contemporánea. El caso de Madrid
en_US
dc.type
info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.contributor.authoremail
luis.menor@e-campus.uab.cat
en_US
dc.contributor.director
León, Margarita
dc.embargo.terms
cap
en_US
dc.rights.accessLevel
info:eu-repo/semantics/openAccess