Aprendizaje Reflexivo y Tutorias de Prácticum II de Terapia Ocupacional en la Escola Universitària d'Infermeria i Teràpia Ocupacional de Terrassa

dc.contributor
Universitat de Barcelona. Facultat d'Educació
dc.contributor.author
Rodríguez Sandiás, Cristina
dc.date.accessioned
2023-05-30T06:48:23Z
dc.date.available
2024-03-28T23:05:19Z
dc.date.issued
2023-03-29
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/10803/688395
dc.description
Programa de Doctorat en Educació i Societat
ca
dc.description.abstract
[spa] La necesidad de formar terapeutas ocupacionales con capacidad de analizar y reflexionar sobre la propia práctica ha sido objeto de debate en la terapia ocupacional desde la década de 1980. El prácticum es un espacio privilegiado de aprendizaje en el que el estudiante, mediante la experimentación, puede aplicar e integrar la teoría y desarrollar habilidades. Además, mediante la reflexión, puede convertirse en un experimentador in situ, es decir, ir aprendiendo las formas de indagación que utilizan los profesionales cuando resuelven las situaciones complejas y únicas de la práctica, e ir adquiriendo, así, el conocimiento práctico. La investigación que se presenta tiene la finalidad de comprender la dimensión reflexiva de los seminarios (tutorías) grupales de prácticas, que se realizan cada semana como acompañamiento a los estudiantes de la asignatura de Prácticum II de Terapia Ocupacional de la Escola Universitària d’Infermeria i Teràpia Ocupacional de Terrassa, (UAB). Para ello, se planteó un estudio cualitativo con un enfoque interpretativo fenomenológico y una metodología de estudio de caso instrumental e interpretativo. La información se recogió mediante observación, entrevistas en profundidad (finales y de estimulación del recuerdo) y análisis documental. Conclusiones: El escenario del aprendizaje reflexivo en las tutorías se revela como un espacio complejo, flexible y dinámico en el que confluyen y se interrelacionan el prácticum, la tutoría, el estudiante, la tutora, el marco interpretativo de esta y el grupo. Estos componentes se manifiestan como esenciales, tanto para facilitar como para obstaculizar la reflexión. El diálogo se muestra como un facilitador fundamental, mediante el cual los estudiantes comparten y reflexionan sobre las experiencias que les han sido más significativas de la práctica, estimulando reflexiones en y sobre la acción y, por tanto, diversas espirales de reflexión. Estos procesos favorecen el aprendizaje de las formas de indagación que utilizan los profesionales en la práctica y contribuyen a la construcción de la identidad y el rol profesional. Para facilitar los diálogos y la reflexión, la tutora utiliza diversas estrategias didácticas que han sido descritas y analizadas: interrogación didáctica, responder con una pregunta, abrir pregunta al grupo, colocarse en segundo plano, dar espacio, solicitar al estudiante “ve más allá”, preguntar “¿Cómo actúa el terapeuta ocupacional?”, recomendación, parafrasear, recapitular y validar. Finalmente, se considera que los hallazgos de este estudio serán transferibles a otros casos de aprendizaje reflexivo.
ca
dc.description.abstract
[eng] The need to prepare occupational therapists with the capacity to analyse and reflect about hands-on practical experience has been the subject of debate in occupational therapy since the 1980s. The practicum (fieldwork practice) is a rich learning environment in which stu- dents, through experimentation, can apply and integrate theory, as well as develop skills. Moreover, by reflecting, students can become in situ investigators. In other words, they can learn the forms of inquiry professionals use in resolving the com- plex and unique challenges encountered in practice, thereby acquiring practical knowledge. The purpose of the research submitted is to understand the reflective dimension of practice seminars (group tutorials), which are performed weekly as support for students enrolled in Occupational Therapy Practicum II of the Terrassa Nursing and Occupational Therapy University School, Autonomous University of Barcelo- na (UAB). To this end, a qualitative study was devised using an interpretative and phenomenological approach, and an instrumental and interpretative case study me- thodology. Information was collected through observation, document analysis, and in-depth interviews (both final interviews and interviews to recall and analyse si- tuations observed in the tutorials). Conclusion: In the tutorials, this reflective learning scenario becomes a complex, flexible and dynamic opportunity in which the practicum, the tutorial, the students, the tutor, the tutor’s interpretative framework, and the group, converge and interre- late. It is apparent that these components have the capacity to both assist and obs- truct reflection. Dialogue becomes a core facilitator through which students share and reflect about their most meaningful experiences during the practice, thereby stimulating reflection in and on action, generating various reflection spirals. These processes encourage learning the forms of inquiry professionals use in practice and help shape a professional identity and role. To enable dialogue and reflection, the tutor uses diverse didactic strategies which are described and analysed: didactic interrogation, responding with a question, opening questions to the group, placing oneself in the background, giving space, requesting students to see beyond, asking how an occupational therapist acts, recommendation, paraphrasing, recapitulating, and validating. Finally, we believe the findings of this study may be transferred to other reflective learning situations.
ca
dc.format.extent
400 p.
ca
dc.language.iso
spa
ca
dc.publisher
Universitat de Barcelona
dc.rights.license
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
ca
dc.rights.uri
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
*
dc.source
TDX (Tesis Doctorals en Xarxa)
dc.subject
Aprenentatge per experiència
ca
dc.subject
Aprendizaje por experiencia
ca
dc.subject
Experiential learning
ca
dc.subject
Pràcticums
ca
dc.subject
Prácticas profesionales
ca
dc.subject
Practicums
ca
dc.subject
Seminaris
ca
dc.subject
Seminarios
ca
dc.subject
Seminars
ca
dc.subject
Teràpia ocupacional
ca
dc.subject
Terapia ocupacional
ca
dc.subject
Occupational therapy
ca
dc.subject.other
Ciències de l'Educació
ca
dc.title
Aprendizaje Reflexivo y Tutorias de Prácticum II de Terapia Ocupacional en la Escola Universitària d'Infermeria i Teràpia Ocupacional de Terrassa
ca
dc.type
info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.subject.udc
37
ca
dc.contributor.director
Medina, José Luis (Medina Moya)
dc.contributor.tutor
Medina, José Luis (Medina Moya)
dc.rights.accessLevel
info:eu-repo/semantics/openAccess


Documents

CRS_TESIS.pdf

6.668Mb PDF

This item appears in the following Collection(s)